Sốt xuất huyết trẻ em

iện nay bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vắc xin phòng bệnh. Do đó các bậc cha mẹ cần phải biết làm sao để nhận biết trẻ bị sốt xuất huyết và đưa trẻ tới các cơ sở y tế để khám, chẩn đoán bệnh sớm và cách chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết.
Bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi rút dengue gây ra. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm vi rút sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường bùng phát thành dịch lớn vào mùa mưa, nhất là vào các tháng 7, 8, 9, 10.
    
Dấu hiệu trẻ bị sốt xuất huyết
Bệnh sốt xuất huyết có thể diễn tiến từ nhẹ đến nặng có 3 giai đoạn là:
- Giai đoạn sốt: Trẻ mắc bệnh thường khởi phát bệnh với sốt cao đột ngột, thời gian sốt từ 2 – 7 ngày, kèm theo những biểu hiện chán ăn nôn buồn nôn, mệt mõi, đau cơ, đau đầu, đau khớp, đau 2 hốc mắt, chấm xuất huyết dưới da niêm. Vào thời điểm này, những triệu chứng của bệnh thường không đặc hiệu, không thể phân biệt với nhiễm các loại vi rút khác.
- Giai đoạn nguy hiểm: từ ngày 3-7 của bệnh, giai đoạn này còn sốt hoặc hết sốt, xuất huyết dưới da, niêm mạc, xuất huyết đường tiêu hóa, đau bụng vùng thượng vị, đau hạ sườn phải. Trường hợp nặng, bệnh nhân bị thoát huyết tương, gây tràn dịch màng phổi, màng bụng, người bệnh li bì, vật vả, tay chân lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt hoặc huyết áp kẹp đưa đến tình trạng sốc.
- Giai đoạn hồi phục: sau 24-48 giờ của giai đoạn nguy hiểm, lúc này bệnh hoàn toàn hết sốt, có hiện tượng tái hấp thu dịch mô kẻ vào lòng mạch, bệnh nhân bắt đầu thèm ăn, tiểu được, huyết động học dần ổn định bệnh nhân thấy khỏe dần.
 
Điều trị bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em như sau:
Bệnh sốt xuất huyết chưa có thuốc đặc trị cũng như vaccine phòng bệnh, chủ yếu là điều trị triệu chứng: như giảm đau và hạ sốt bằng paracetamol, quần áo thoáng mát và lau mát bằng nước ấm, uống nhiều nước Oresol hoặc nước sôi để nguội, nước trái cây (nước dừa, cam, chanh tránh đừng làm quá chua) hoặc nước cháo loãng với muối.
Những trường hợp trẻ sốt xuất huyết được bác sĩ khám và cho điều trị ngoại trú hay tại nhà, gia đình trẻ lưu ý các biểu hiện:
Tái khám ngay cho trẻ
Nếu có một trong các dấu hiệu sau cần phải đưa trẻ ngay vào bệnh viện:
- Bỏ bú, không ăn uống được
- Tay chân lạnh, ẩm 
- Đau bụng, nôn nhiều, nôn khan
- Biểu hiện hành vi thay đổi như lú lẫn, quấy khóc tăng kích thích, vật vã hoặc li bì., bứt rứt, mệt lả 
- Chảy máu mũi, miệng hoặc ói ra máu, tiêu phân đen hoặc xuất huyết âm đạo.
- Không tiểu trên 6 giờ.
Cần tránh
- Không tự ý cho trẻ uống thuốc.
- Không cạo gió, vì sẽ làm đau và có thể gây chảy máu, nhiễm trùng cho trẻ.
- Không cho trẻ uống những loại  nước có màu đen hoặc đỏ như Coca, Pepsi, Xá xị… vì có thể gây nhầm lẫn với tình trạng xuất huyết tiêu hóa ở trẻ.
- Không dùng hạ sốt bằng Aspirin, Ibuprofen (vì dễ gây xuất huyết nặng)
- Không cho trẻ sốt xuất huyết truyền dịch tại các phòng khám tư hoặc cơ sở y tế không đủ điều kiện
Cách phòng bệnh sốt xuất huyết:
Cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, lăng quăng/bọ gậy và phòng chống muỗi đốt.
- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách:
+ Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
+ Thả cá vào các dụng cụ chứa nước lớn (bể, giếng, chum, vại...) để diệt lăng quăng/bọ gậy.
+ Thau rửa các dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ hàng tuần.
+ Thu gom, hủy các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh chai, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá..., dọn vệ sinh môi trường, lật úp các dụng cụ chứa nước khi không dùng đến.
+ Bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn/tủ đựng chén bát, thay nước bình hoa/bình bông.
- Phòng chống muỗi đốt:
+ Mặc quần áo dài tay.
+ Ngủ trong màn kể cả ban ngày.
+ Dùng bình xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi...
+ Dùng rèm che, màn tẩm hóa chất diệt muỗi.
+ Cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác.
- Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.