Phế cầu khuẩn Streptococcus pneumoniae là nguyên nhân gây viêm màng não mủ hàng đầu tại các nước đã chủng ngừa Haemophilus influenzae như Việt Nam. Phế cầu khuẩn có thể tấn công bất cứ đối tượng nào, trung bình cứ 1000 người thì có khoảng 1 - 3 người mắc viêm màng não mủ do phế cầu khuẩn và có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm và thậm chí gây tử vong nếu không được chữa trị kịp thời. Trẻ nhỏ bị viêm màng não mủ do phế cầu khuẩn hầu hết là biến chứng từ bệnh viêm xoang, viêm phổi, viêm tai giữa... phế cầu khuẩn thường cư trú trong niêm mạc họng và tấn công não tủy.
Có thể phòng ngừa vi khuẩn phế cầu bằng vắc xin
Vắc-xin phòng ngừa viêm màng não do phế cầu là vắc-xin đa giá, giúp phòng ngừa nhiều chủng phế cầu. Ngoài ngăn ngừa viêm màng não, vắc-xin còn giúp phòng ngừa nhiều bệnh nghiêm trọng khác do phế cầu như viêm phổi, viêm xoang, nhiễm trùng huyết,...Hiện nay tại phòng tiêm chủng văc xin của Bệnh viện Nhi Thái Bình đã có 2 loại vaccine phòng phế cầu khuẩn là vắc xin Synflorix của Bỉ và vắc xin Prevenar 13 của Anh.
Vắc-xin Synflorix phòng bệnh do phế cầu được sử dụng phổ biến hiện nay là giúp ngăn ngừa 10 chủng phế cầu phổ biến nhất. Vắc-xin Synflorix được sử dụng theo 3 phác đồ sau:
Trẻ từ 6 tuần đến 6 tháng tuổi: phác đồ tiêm gồm 4 mũi
- 3 mũi đầu tiên tiêm vào lúc trẻ 2-3-4 tháng tuổi
- Mũi thứ 4 là mũi nhắc lại: tiêm sau 6 tháng kể từ mũi thứ 3
Trẻ từ 7-11 tháng, chưa được tiêm vắc-xin phòng phế cầu trước đó: phác đồ tiêm gồm 3 mũi
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
- Mũi 2: cách mũi 1 là 1 tháng
- Mũi thứ 3 là mũi nhắc lại, tiêm hai tháng sau mũi thứ 2 và phải tiêm sau 1 tuổi
Trẻ từ 1 tuổi đến 5 tuổi, chưa từng được tiêm vắc-xin phòng phế cầu trước đó: phác đồ tiêm gồm 2 mũi
- Mũi 1: lần tiêm đầu tiên
- Mũi 2: cách mũi 1 là 2 tháng
Vắc xin Prevenar 13 được nghiên cứu và phát triển bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học – Pfizer.
Đối tượng có thể sử dụng vắc xin:
Trẻ em, có thể sử dụng từ khi 6 tuần tuổi.
Người trưởng thành, người cao tuổi và người mắc các bệnh mãn tính như phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD); lao phổi, tim mạch, tiểu đường...
Lịch tiêm phòng:
Trẻ em từ 6 tuần tuổi - 6 tháng tuổi:
Lịch tiêm 3 liều cơ bản:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng.
- Mũi 3: Cách mũi 2 tối thiểu 1 tháng.
- Mũi nhắc lại: tiêm khi trẻ 11 - 15 tháng tuổi và cách mũi 3 tối thiểu 2 tháng.
Lưu ý: Mũi tiêm đầu tiên của phác đồ tiêm chủng có thể bắt đầu từ 6 tuần tuổi.
Trẻ em từ 7 - 11 tháng tuổi (chưa từng được tiêm phòng vắc xin trước đó):
Lịch tiêm 2 liều cơ bản và 1 mũi nhắc:
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 1 tháng.
- Mũi nhắc lại: Tiêm khi trẻ trên 1 tuổi.
Lưu ý: Mũi tiêm nhắc lại cách mũi 2 tối thiểu 2 tháng.
Trẻ em từ 12 – 23 tháng tuổi (chưa từng được tiêm phòng vắc xin trước đó):
- Mũi 1: Lần tiêm đầu tiên.
- Mũi 2: Cách mũi 1 tối thiểu 2 tháng.
Trẻ em từ 24 tháng tuổi - người lớn: